Publikacje

• • • JEŻYKI
    • MOTYLKI
    • ZAJĄCZKI 
    • KRASNOLUDKI
    • PSZCZÓŁKI
    • TYGRYSKI
    • ŻABKI
    • WIEWIÓRKI

• • • • PSZCZÓŁKI

      • Grudzień 2025 r.

        Jak nie zgasić kreatywności dziecka?

        

        Badania naukowe pokazują, że każde dziecko rodzi się z ogromnym potencjałem twórczym. Kreatywność to fakt – cecha wrodzona każdego malca. I wbrew powszechnym przekazom z mediów nie musimy jej rozbudzać czy regularnie stymulować. Żadna zabawka, czy bajka nie jest nam do tego konieczna. Dzieci są twórcze z natury, a naszym zadaniem jest po prostu tego nie zepsuć!

        Każde dziecko rodzi się z ogromnym potencjałem twórczym. Poprzez obserwacje, naśladownictwo, zadawanie pytań oraz swobodne działanie oswaja stopniowo świat, a jednocześnie nie przestaje mu się dziwić. I właśnie tę dziecięcą zdolność dziwienia się światem oraz spontaniczność powinniśmy pielęgnować również jako dorośli. To one przekładają się na pomysłowość. Bywa niestety tak, iż naturalna ciekawość i przekonanie, że nie ma w świecie rzeczy niemożliwych, z biegiem lat gasną. Dlaczego tak się dzieje i jak możemy temu zapobiec?

        Po pierwsze nastawienie!

        

        Ile razy zdarza nam się usłyszeć – albo wręcz samemu powtarzać – „Nie dam rady”, „To niemożliwe”, “Nie uda się”, „Nie umiem”? Zwroty te, poza swym zewnętrznym przekazem, zawierają również cząstkę informacji o człowieku, który je wypowiada oraz jego nastawieniu do rzeczywistości. Sugerują, że możliwości zarówno człowieka, jak i świata są ograniczone i gdy dojdziemy do pewnego momentu, nie warto więcej się starać, gdyż nie ma to większego sensu. Drugi zestaw często nadużywanych zwrotów to: “Bądź grzeczny”, “Zostaw”, “Uważaj”, „Zachowuj się”. W ten sposób dajemy dzieciom komunikat, że światem rządzą reguły, które należy przyjąć, zaś wyznaczonych ram, nie wolno przekraczać. W świadomości małego dziecka takie jednowymiarowe podejście do rzeczywistości jednak nie istnieje. Ono jest ciekawe wszystkiego, zarówno tego, jak świat działa, jak i swojej sprawczości. W jego słowniku nie ma słowa “nie” – każdy zakaz, każde narzucane ograniczenie budzi w nim jeszcze większy wewnętrzny sprzeciw. Rodząca się z biegiem lat pasywność i negacja są wynikiem hamowania tej naturalnej ciekawości przez dorosłych. Dlatego tak ważne jest by zacząć od siebie i zmienić swój sposób myślenia nt. zachowania dziecka.

        Jak przyjemnie żyć w przyjaźni z tworem własnej wyobraźni

        Rozwijanie kreatywności dziecka to nieustanny zestaw drobnych rzeczy, z których często nie zdajemy sobie sprawy. Myślenie twórcze rozwija się poprzez wykonywanie z pozoru nieistotnych czynności. Dla rodzica często oznaczających wyjście poza własną sferę komfortu i konfrontację z pytaniem: co jest naprawdę ważne? Pomazane ściany, rozsypana mąką w kuchni, ubłocone kolana w pierwszej chwili budzą zazwyczaj złość. Liczenie ślimaków po deszczu lub oglądanie każdego kamyczka w drodze do przedszkola bywa nużące i irytujące. Wspinaczki na drzewo, skoki do kałuży, wyprawy na zjeżdżalnię w nowym ubraniu też niekoniecznie nas zachwycają.
         

        A gdyby tak zmienić podejście? Gdyby dać dziecku możliwość wyrażenia siebie i wyjścia poza krępujące swobodę schematy? Ograniczyć w swoim słowniku odpowiedź: „nie”. Przełamywanie schematów, nawiązywanie do najbardziej absurdalnych skojarzeń, wesołe rymowanki, które ćwiczą pamięć i zwyczajnie bawią – to wszystko pomaga dziecku w kreatywnym realizowaniu siebie.

        Wyobraźnia nie zna granic!

        Odważmy się na eksperyment – spójrzmy na świat oczami dziecka. I dajmy się w ten magiczny świat wciągnąć! Pamiętajmy, że edukacja zaczyna się już w domu. Pierwszym i najważniejszym nauczycielem jest w końcu rodzic lub opiekun. Jeśli dziecko już od pierwszych lat swojego życia otrzyma szansę realizowania swoich pomysłów oraz odkrywania siebie, jeżeli pozwolimy mu być sobą, zamiast wtłaczania w schematy oraz nasze wyobrażenia, jeśli pozwolimy mu zadawać pytania i znajdziemy cierpliwość, by spokojnie na nie odpowiadać, jeśli nauczymy go podejmowania własnych decyzji to będzie to kluczowy wkład w kształtowanie postaw młodego człowieka. Wychowanie dziecka na otwartego, pewnego siebie i niebojącego się wyzwań młodego człowieka to duże wyzwanie dla rodzica. Wspierajmy kreatywność dziecka!

         

         

         

         

        

        Listopad 2025r.

                         „Kształtowanie kompetencji matematycznych u dzieci w wieku przedszkolnym”

        Edukacja matematyczna w przedszkolu to ważny element rozwoju dziecka, który pomaga mu zrozumieć świat wokół, rozwijać logiczne myślenie i przygotować się do dalszej nauki. Ważne jest, aby edukacja matematyczna była przyjemna, angażująca i dostosowana do możliwości i zainteresowań dzieci.

        Duże znaczenie w edukacji matematycznej mają osobiste doświadczenia dziecka, stanowią one fundament, z którego dziecko konstruuje pojęcia i umiejętności. W uczeniu się matematyki bardzo ważna jest również odporność emocjonalna, która wyraża się zdolnością do kierowania swym zachowaniem w racjonalny sposób, mimo przeżywanych napięć i emocji ujemnych. Dojrzałość do uczenia się matematyki jest związana z gotowością do nauki czytania i pisania. W jednym i w drugim przypadku wymaga się wysokiego poziomu sprawności percepcyjno – motorycznych. Dziecko musi wykazywać się zdolnością do przeprowadzania percepcyjnych analiz i syntez wzrokowych. Na tej podstawie dziecko może różnicować, a następnie identyfikować kształt i położenie cyfr, liter. Odwzorowywanie, rysowanie związane z zadaniami wymaga dobrej sprawności manualnej.

        Według E. Gruszczyk – Kolczyńskiej : „W czynnościowym nauczaniu matematyki wymaga się bowiem od dzieci, aby dokonały wiele czynności opartych na spostrzeganiu wzrokowym, sprawności rąk i koordynacji wzrokowo – ruchowych”.

        Do zainicjowania zabawy matematycznej nie potrzeba wiele – fasola, kasztany – rozsypujemy i pozwólmy dziecku policzyć; guziki – pobawmy się w klasyfikowanie (np.: po dzielmy na kolory; na ilość dziurek; wielkości); metrówki, dzbanek z miarką – pozwólmy pomierzyć, sprawdzić gdzie jest więcej gdzie mniej; itd. Najważniejsze, to tak zadać pytanie, zaaranżować zabawę, aby dziecko zechciało się przyłączyć. Pierwsze umiejętności matematyczne dziecko musi odkryć samo. Dorosły zaś ma mu stworzyć warunki. Ale stopień trudności musi być dostosowany do możliwości dziecka, ponieważ tylko w ten sposób może ono samodzielnie lub przy pomocy dorosłego je rozwiązać.

         

         

        Październik 2025 r.

                     

                                          „ Przedszkole instytucją wspomagającą rodzinę”

         

        Wiek przedszkolny w życiu dziecka stanowi okres niezwykle intensywnego rozwoju. Zaspokojenie lub niezaspokojenie potrzeb dziecka, zarówno biologicznych jak i psychologicznych jest źródłem pewnych doświadczeń życiowych, pod wpływem których kształtuje się jego psychika i zachowania w przyszłości. Jednym z przejawów dążenia do zapewnienia kilkulatkowi optymalnych warunków rozwoju jest współdziałanie rodziny i przedszkola. Właściwe relacje między tymi środowiskami wychowawczymi są szansą na ustalenie wspólnego kierunku działań dających dziecku wsparcie.

        Przebiegiem ich realizacji kieruje nauczyciel „szczególną uwagę przywiązując do zapewnienia podopiecznym osiągnięć rozwojowych odpowiadających wiekowi i indywidualnym możliwościom. Wiąże się z tym konieczność kompensowania niedostatków środowiska rodzinnego, gdy jest ono – z uwagi na pożądaną sytuację rozwoju dzieci – niepełnowartościowe” .

        Wczesne wykrycie nieprawidłowości rozwojowych i zastosowanie odpowiednich metod wsparcia decyduje często o karierze szkolnej dziecka. Przedszkole jest instytucją, gdzie wszelkie nieprawidłowości rozwojowe można wychwycić i wspólnie z rodzicami korygować. Współpraca jest konieczna, ponieważ rodzice są dla małego dziecka najważniejszymi osobami i mają decydujący wpływ na jego postępowanie. Przedszkole może wspomagać, współpracować lub kompensować braki w opiece rodzicielskiej, nie zastąpi jednak rodziców. Im większą uzyska się zgodność systemów wychowawczych między tymi, jakie reprezentuje przedszkole, a tymi, które realizują rodzice w domu, tym bardziej spójny i lepszy będzie rozwój dziecka.

        Zdaniem J. Andrzejewskiej „Procesy uczenia się w domu i przedszkolu są zależne od siebie. Nauczyciel rozpoczyna pracę z dzieckiem tam, gdzie skończyli rodzice i odwrotnie”.

        Przedszkole jest zainteresowane tym, aby proces wychowania w każdej rodzinie przebiegał prawidłowo, aby był pod każdym względem wartości przedłużeniem działalności wychowawczej nauczyciela.

        Regularne komunikowanie się nauczyciela i rodziców ułatwi zrozumienie wielu problemów rozwojowych dziecka i umożliwi pogłębianie wiedzy na temat różnych uwarunkowań harmonijnego rozwoju.

        Dobre oddziaływania przedszkola, angażujące rodziców, wywierają długotrwały wpływ na dziecko i jego rodzinę.

        Literatura:

        1. Badura S., Czerendecka B., Marzec D., Rodzina jej formy wspomagania, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2001

        2. Cudak H., Znaczenie rodziny w rozwoju i wychowaniu małego dziecka, Warszawa, 1999.

        3. Przetacznik M., Psychologia wychowawcza, PWN, Warszawa, 1980.

        4. Sawicka A., Współpraca przedszkola z rodzicami, WSiP, Warszawa 1995.

        5. Andrzejewska J., Dostrzec rodziców, integracja rodziny z przedszkolem, Wychowanie w Przedszkolu, 2001/8.

        6. Rusiecka A, Rodzina dziecka jako środowisko wychowawcze dziecka, Wychowanie w Przedszkolu 1994/2

         

         

        Wrzesień 2025r.

        DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA

         

        Dojrzałość szkolna to taki stopień rozwoju umysłowego, fizycznego, społecznego i emocjonalnego dziecka, który jest niezbędny do podjęcia przez nie obowiązków szkolnych. Jest to gotowość i chęć wypełniania tych obowiązków, pewna samodzielność i taki poziom rozwoju, który pozwala małemu uczniowi podołać wymaganiom szkolnym, przystosować się do nowych warunków oraz zapewnić dobre samopoczucie w grupie rówieśniczej i osiąganie sukcesów w nauce.

        Przy rozpatrywaniu, czy dziecko jest gotowe do uczenia się, brane są pod uwagę cztery aspekty:
        - rozwój fizyczny (ruchowy)
        - rozwój umysłowy (intelektualny)
        - rozwój społeczny
        - rozwój emocjonalny

         

        Rozwój fizyczny (ruchowy) to prawidłowe, stosowne do wieku ukształtowanie kości, mięśni (właściwe napięcie nie za lekkie i nie za ciężkie), układu nerwowego, narządów zmysłu, które zapewniają pewną odporność dziecka na wysiłek fizyczny oraz dobrą sprawność we wszystkich zakresach motoryki. Właściwa koordynacja ruchowo – słuchowo – wzrokowa, niezbędna tak podczas ćwiczeń, zabawy, rysowania, jak również czytania i pisania. Umiejętność zachowywania równowagi, szybkich zmian pozycji, sprawne posługiwanie się narzędziami (nożyczki, kredki, pisaki, pędzel).

        
        Rozwój umysłowy (intelektualny) to umiejętność spostrzegania, dostatecznie wykształcony poziom wyobraźni i koncentracji uwagi, zdolność do słuchania, zapamiętywania i odtwarzania podawanych treści. Mieści się tu również prawidłowy rozwój mowy, zarówno pod względem poprawnej wymowy dźwięków (głosek), jak i zasobu pojęć, słów, swoboda poprawnego wypowiadania myśli, wyrażania opinii. Ponadto umiejętność rozumienia złożonych poleceń, myślenia przyczynowo – skutkowego oraz wnioskowania. Umiejętność dokonywania analizy i syntezy słuchowej, orientacja we własnym ciele, orientacja przestrzenna. Dobra orientacja w najbliższym środowisku.

        
        Rozwój społeczny to możliwość podporządkowania się wymaganiom szkoły, nawiązywania kontaktów i współpracy z rówieśnikami, wytrwałość, obowiązkowość, systematyczność, motywacja do wykonywania zadań, radzenie sobie bez pomocy rodziców w sytuacjach nowych i trudnych. Inicjowanie zabaw z rówieśnikami, jeśli trzeba – ustępowanie. Doprowadzanie do końca rozpoczętych prac, dbanie o ich estetykę. Samodzielność pod względem jedzenia, ubierania oraz zabiegów higieniczno – kulturalnych i zdrowotnych.

        
        Rozwój emocjonalny to umiejętność panowania nad sobą, powstrzymywania złości, wybuchowości i agresji, pozostawania bez rodziców bez płaczu, radzenia sobie bez dorosłych w obowiązkach należących do dziecka. Ponadto umiejętne radzenie sobie z porażką, posłuszeństwo wobec dorosłych. Podporządkowywanie się ustalonym regułom, poleceniom dorosłych, rozumienie ich konieczności nawet jeśli nie zawsze są przyjemne, ale sprawiedliwe. Adekwatne reagowanie nastrojem i zachowaniem do zaistniałych sytuacji.

         

        U większości dzieci uczęszczających do przedszkola gotowość do podjęcia nauki szkolnej dokonuje się niepostrzeżenie i nie wymaga specjalnych zabiegów ani ze strony rodziców, ani ze strony nauczycieli. Bowiem cała praca wychowawcza przedszkola, od najmłodszych grup, zmierza do zapewnienia dziecku dobrego startu w szkole. Pomimo tego, zdarza się, że niektóre dzieci nie osiągają dojrzałości szkolnej w siódmym roku życia i z tego powodu odraczane są z obowiązku szkolnego. Te dzieci wymagają szczególnej troski i fachowej pomocy. Wśród dzieci przekraczających próg szkolny są takie, które wchodzą w obowiązki szkolne z niepełną dojrzałością szkolną. Tym dzieciom również potrzebna jest specjalistyczna pomoc, bo narażone są na poważne niepowodzenia szkolne. O tym, czy dziecko pójdzie do szkoły mimo braku dojrzałości szkolnej, czy zostaje odroczone zawsze decydują rodzice, po zasięgnięciu opinii psychologa i pedagoga. Te trudne, ale konieczne decyzje muszą być poprzedzone rzetelną diagnozą dziecka, pozwalającą określić jego dojrzałość umysłową, fizyczną, społeczną i emocjonalną.