Publikacje
WIEWIÓRKI
Październik 2025 r.
Szkodliwość używania telefonów komórkowych przez małe dzieci.
Współczesny świat trudno sobie wyobrazić bez telefonów komórkowych. Są one nie tylko narzędziem do komunikacji, lecz także źródłem rozrywki, pracy i informacji. Niestety, coraz częściej stają się one także „zabawką” dla najmłodszych dzieci. Już trzylatki potrafią odblokować ekran, włączyć ulubioną bajkę czy grę. Choć z pozoru wydaje się to nieszkodliwe, badania oraz doświadczenie pedagogów i psychologów pokazują, że nadmierne i zbyt wczesne korzystanie z telefonów komórkowych niesie ze sobą poważne zagrożenia dla zdrowia i rozwoju małego dziecka.
1. Negatywny wpływ na rozwój mowy i komunikacji
Dziecko w wieku przedszkolnym uczy się przede wszystkim poprzez kontakt z drugim człowiekiem. Rozwój mowy i umiejętności społecznych wymaga rozmów, wspólnych zabaw, zadawania pytań i słuchania odpowiedzi. Telefon komórkowy, który często „zastępuje” dorosłego, nie reaguje na potrzeby dziecka w taki sposób, jak człowiek. W efekcie maluch spędzający zbyt dużo czasu przed ekranem może mieć opóźnienia w rozwoju mowy, trudności w budowaniu zdań czy nawiązywaniu relacji z rówieśnikami.
2. Problemy z koncentracją i nadpobudliwość
Szybko zmieniające się obrazy, głośne dźwięki i kolory w grach czy filmikach przyciągają uwagę dziecka, ale jednocześnie uczą je, że bodźce muszą być intensywne i natychmiastowe. Później w codziennych sytuacjach, np. podczas słuchania bajki czy zabawy klockami, maluch ma trudności z utrzymaniem uwagi i szybko się nudzi. Coraz częściej obserwuje się też zjawisko tzw. nadpobudliwości ekranowej – dziecko po dłuższym kontakcie z telefonem staje się rozdrażnione, niespokojne i ma problem z wyciszeniem.
3. Zagrożenia dla zdrowia fizycznego
Długie korzystanie z telefonu wiąże się również z ryzykiem zdrowotnym. Przede wszystkim ogranicza aktywność ruchową – a ta w wieku przedszkolnym jest niezbędna do prawidłowego rozwoju mięśni, kości i koordynacji. Dziecko siedzące przed ekranem zamiast biegać i skakać, częściej zmaga się z wadami postawy, otyłością czy problemami ze wzrokiem. Niewłaściwa postawa podczas korzystania z telefonu może prowadzić do bólu pleców i szyi, a nadmierne patrzenie w ekran – do osłabienia wzroku.
4. Uzależnienie od urządzeń cyfrowych
Choć brzmi to poważnie, już w wieku przedszkolnym można zaobserwować pierwsze objawy uzależnienia od telefonów. Dziecko, które zbyt często korzysta z komórki, może reagować silnym gniewem, płaczem czy histerią, gdy urządzenie zostanie mu odebrane. Telefon staje się wtedy podstawowym źródłem pocieszenia, zabawy i nagrody, co jest bardzo niebezpieczne dla dalszego rozwoju emocjonalnego.
5. Ograniczenie wyobraźni i kreatywności
Naturalnym sposobem poznawania świata przez dziecko jest zabawa – szczególnie taka, która wymaga pomysłowości: budowanie z klocków, rysowanie, zabawy w odgrywanie ról. Telefon podaje gotowe obrazy i rozwiązania, przez co wyobraźnia dziecka nie rozwija się w pełni. Maluch przyzwyczajony do biernej konsumpcji treści ma później trudność w samodzielnym wymyślaniu zabaw czy rozwiązywaniu problemów.
Co mogą zrobić rodzice?
· Ograniczać czas ekranowy – specjaliści zalecają, aby dzieci do 3. roku życia w ogóle nie korzystały z telefonów, a starsze dzieci tylko w ściśle wyznaczonym czasie i pod kontrolą dorosłych.
· Być przykładem – dziecko uczy się głównie przez obserwację. Jeśli widzi rodzica często korzystającego z telefonu, samo też będzie się tego domagać.
· Proponować alternatywy – wspólna zabawa, czytanie książek, spacery czy rysowanie są dużo bardziej wartościowe dla rozwoju niż oglądanie filmów na telefonie.
· Wprowadzać jasne zasady – np. brak telefonu przy posiłkach, w łóżku czy w drodze do przedszkola.
· Rozmawiać z dzieckiem – nawet jeśli korzysta z bajek czy gier edukacyjnych, ważne jest, by rodzic towarzyszył mu, komentował treści i odpowiadał na pytania.
Telefon komórkowy nie jest zabawką dla małego dziecka. Może pełnić funkcję edukacyjną i rozrywkową, ale tylko wtedy, gdy używany jest rozsądnie i pod kontrolą dorosłych. Najważniejszą potrzebą trzylatka jest bliskość, rozmowa i aktywna zabawa. Dlatego rolą rodziców jest mądre wyznaczanie granic i pokazanie dziecku, że świat poza ekranem jest o wiele ciekawszy i bardziej wartościowy.
Wrzesień 2025 r.
Pierwsze dni w przedszkolu – jak wspierać trzylatka w adaptacji?
Co to jest adaptacja?
- Adaptacja to wspólny proces – dziecka, rodziców i nauczycieli. Kluczem są cierpliwość, spokój i konsekwencja. Płacz i tęsknota są naturalne, ale mijają, a w zamian przychodzi radość, ciekawość i nowe przyjaźnie.
- Adaptacja to proces przystosowania dziecka do nowej sytuacji – przedszkola. To czas, kiedy trzylatek uczy się rozstawać z rodzicem, poznaje nowe miejsce, osoby i zasady. To normalne, że towarzyszą temu silne emocje – płacz, protest, a nawet złość.
Dlaczego ten etap jest trudny?
- Dziecko traci poczucie bezpieczeństwa, bo zostaje bez rodzica.
- Wszystko jest nowe: sala, panie, dzieci, zasady.
- Trzylatek jeszcze nie umie w pełni wyrazić swoich uczuć i potrzeb.
Ważne: trudności są naturalne i przejściowe.
Jak rodzice mogą pomóc?
✅ Pożegnanie krótkie i spokojne – bez „uciekania” i bez przeciągania.
✅ Stałość i konsekwencja – jeśli dziecko dziś zostaje, jutro też.
✅ Zaufanie do nauczyciela – dziecko czuje, jeśli rodzic się waha.
✅ Pozytywne nastawienie – mówimy: „Będzie fajnie”, a nie „Nie bój się”.
✅ Rutyna – stałe godziny wstawania, posiłków, odprowadzania dają poczucie bezpieczeństwa.
✅ Cierpliwość – każde dziecko ma swój czas.
Czego unikać?
❌ Straszenia („Jak nie będziesz grzeczny, zostaniesz w przedszkolu”).
❌ Obietnic bez pokrycia („Wracam za chwilkę”), gdy planujemy odebrać po obiedzie.
❌ Porównań z innymi dziećmi.
Co daje udana adaptacja?
- Dziecko uczy się samodzielności.
- Rozwija umiejętności społeczne – dzielenie się, czekanie na swoją kolej.
- Buduje poczucie bezpieczeństwa w nowym miejscu.
- Rodzic też uczy się ufać i puszczać swoje dziecko krok dalej.
Kilka dobrych rad na zakończenie
🔹 Daj dziecku mały „talizman” – np. chusteczkę pachnącą mamą/tatą.
🔹 Chwal za każdy, nawet mały krok odwagi.
🔹 Rozmawiaj, ale nie wypytuj natarczywie – dziecko samo opowie, gdy będzie gotowe.
Charakterystyka rozwoju trzyletniego dziecka.
Trzylatek to dziecko pełne energii, ciekawości i chęci do samodzielności. Rodzice często zmagają się z trudnymi emocjami dziecka – buntem, uporem czy płaczem – ale trzeba pamiętać, że to naturalny etap rozwoju. Najważniejsze, by dawać dziecku wsparcie, cierpliwość i poczucie bezpieczeństwa, jednocześnie stawiając jasne granice. Trzylatek rozwija się w szybkim tempie, a każde nowe osiągnięcie jest krokiem w stronę większej niezależności i przygotowania do życia w grupie przedszkolnej.
Okres około 3. roku życia to bardzo intensywny czas w rozwoju dziecka. Maluch przechodzi wówczas z etapu niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa do wieku przedszkolnego. To właśnie teraz kształtują się jego umiejętności społeczne, emocjonalne, językowe i ruchowe. Trzylatek staje się coraz bardziej samodzielny, ciekawy świata, a jego zachowanie często zaskakuje rodziców – raz radością i pomysłowością, innym razem uporem czy płaczem. Warto przyjrzeć się bliżej temu, co charakteryzuje rozwój dziecka w tym wieku.
Rozwój fizyczny i motoryczny
W wieku 3 lat dziecko intensywnie doskonali swoje ciało.
- Ruch: potrafi samodzielnie chodzić, biegać, podskakiwać, wspinać się na niskie przeszkody. Coraz lepiej utrzymuje równowagę.
- Sprawność manualna: rozwija się tzw. motoryka mała – dziecko chętnie rysuje, trzyma kredkę całą dłonią (chwyt jeszcze nie jest precyzyjny), próbuje wycinać nożyczkami, układa klocki i proste puzzle.
- Samodzielność: trzylatek próbuje sam się ubrać, umyć ręce, korzysta z nocnika lub toalety (choć zdarzają się wpadki)/
Rozwój emocjonalny
Emocje trzylatka są bardzo intensywne, a dziecko jeszcze nie potrafi ich w pełni kontrolować.
- Silne emocje: częste są napady złości, płacz czy upór – to naturalny etap związany z kształtowaniem poczucia własnego „ja”.
- Poczucie niezależności: dziecko często mówi „ja sam!”, próbuje decydować o sobie i sprzeciwia się dorosłym.
- Potrzeba bliskości: mimo buntów trzylatek nadal bardzo potrzebuje akceptacji i poczucia bezpieczeństwa od rodziców.
Rozwój społeczny
Trzylatek coraz chętniej bawi się z innymi dziećmi, choć nadal dominuje zabawa równoległa – dzieci obok siebie, a nie zawsze razem.
- Zaczyna pojawiać się współpraca i pierwsze próby dzielenia się zabawkami.
- Dziecko uczy się zasad, choć ich przestrzeganie bywa trudne.
- Naśladuje dorosłych i starsze dzieci, często odgrywa w zabawie role (np. mama, lekarz, strażak
Rozwój mowy i myślenia
To czas ogromnego postępu w komunikacji.
- Słownictwo: trzylatek zna już kilkaset słów i każdego dnia uczy się nowych.
- Zdania: potrafi budować proste, kilkuwyrazowe zdania, zadaje dużo pytań „co to?”, „po co?”, „dlaczego?”.
- Rozumienie: rozumie krótkie polecenia i potrafi je wykonać, lubi słuchać prostych bajek i opowieści.
- Myślenie: myśli w sposób konkretno-obrazowy, czyli najlepiej rozumie to, co może zobaczyć i dotknąć.
Rozwój poznawczy i zabawa
Zabawa jest najważniejszą aktywnością trzylatka – to przez nią uczy się świata.
- Uwielbia zabawy tematyczne: w dom, sklep, lekarza.
- Lubi rysować, lepić z plasteliny, budować z klocków.
- Zaczyna uczyć się kolorów, rozpoznaje kształty i wielkości.