Publikacje

        • TYGRYSKI

        • Grudzień 2025 r.

          Stymulująca rola bajki w rozwoju dziecka

          Czytanie to fantastyczny sposób na wspólne spędzenie czasu. Ale nie tylko. Bajki dla dzieci to także doskonałe narzędzie stymulujące dziecięcy rozwój. Odzwierciedlają sposób myślenia i odczuwania przez co skutecznie wpływają na podświadomość malucha. Baśnie i bajki przekazują dzieciom najważniejsze prawdy o życiu, w sposób ciekawy i skuteczny. Poprzez bajki i baśnie dzieci się uczą dokonywania wyboru i utrwalają dobre postawy. Działają one na wyobraźnie i na serce dziecka, są ciekawe. Podczas opowiadania towarzyszy atmosfera bliskości i intymności, nadawca – odbiorca np. dziecko– matka (przed snem), nauczyciel - dziecko. Uczą życiowych ról. Bajka dostarcza wzorców, ukazuje świat fantastyczny, w którym postacie bohaterów i ich losy maja charakter symboli i nie liczą się z prawami rządzącymi w świecie realnym. Są dzięki temu bardziej wyraziste, dostępne i piękne. Odpowiadają dziecięcemu ujmowaniu świata. Bajka nie przeszkadza rozwojowi realnej wiedzy dziecka o rzeczywistym świecie wręcz przeciwnie - przez kontrast pozwala, lepiej go zrozumieć i podporządkować zdobyte doświadczenie. Dziecko dzięki bajkom uczy się ujmować myślowo (wyobrażeniowo) całość życiowych zdarzeń, zdawać sobie sprawę z ich przebiegu, wiązać w myśl poszczególne fakty i podporządkować je „głównej myśli przewodniej”. Zatem bajka pobudzając fantazje i wyobraźnie, kształci mechanizmy wyobrażeniowe i rozszerza zakres jego doświadczeń. Bajka pozwala chronić osobowość dziecka, daje możliwość gromadzenia siły do opanowania problemów życiowych i przeżyć wewnętrznych.

          Po co dziecku bajki?
          Rola bajek w świecie dziecka jest nie do przecenienia. Sami z dzieciństwa pamiętamy jak godzinami uwielbialiśmy słuchać snujących się opowieści o pięknych księżniczkach, dzielnych rycerzach, przygodach małych odważnych zwierzaków. Po co zatem dzieciom bajki? Powodów jest naprawdę wiele:
          •    rozładowują napięcie emocjonalne,
          •    wzbogacają doświadczenia dziecka,
          •    pobudzają wyobraźnię,
          •    pokazują sposoby rozwiązywania problemów,
          •    uczą radzenia sobie z trudnymi uczuciami,
          •    poszerzają świadomość dziecka
          •    dostarczają ważnych  wzorców osobowych,
          •    przedstawiają dziecku różne wzorce zachowań,
          •    pozwalają maluchowi zrozumieć, że ma wpływ na pewne sytuacje i może kontrolować swoje zachowania,
          •    uczą dziecko samodzielności i budują w nim poczucie własnej wartości


          Bajki terapeutyczne – co to takiego?
          Dziecięcy świat nie jest pozbawiony trudnych sytuacji i problemów. Coś co dla nas dorosłych jest oczywiste i łatwe, dla małego człowieka może stanowić przeszkodę nie do pokonania. Dziecko dopiero uczy się rozpoznawania, nazywania i radzenia sobie z emocjami. Bajki pozwalają mu na utożsamienie się z bohaterami, zrozumienie swoich uczuć oraz ewentualnych lęków, a także dają nadzieję na rozwiązanie problemów. Widząc, że inni też mają podobne kłopoty i potrafią sobie z nimi radzić dziecko zyskuje wiarę we własne możliwości. Bajka terapeutyczna adresowana jest głównie do dzieci (od 4-9 lat) ma na celu uspokojenie dziecka, zredukowanie problemów emocjonalnych i wspieranie rozwoju osobowego dziecka. Dzięki bajkom tajemnicze lęki dręczące dziecko tracą swoja moc, staja się zwykłymi sytuacjami, w których dziecko potrafi dobrze działać.
           
          Bajki terapeutyczne dzielimy na trzy grupy:
          •    relaksacyjne – mają na celu wyciszenie i uspokojenie dziecka,
          •    wychowawcze – ich zadaniem jest kształtowanie właściwych zachowań dziecka,
          •    psychoterapeutyczne – redukują dziecięce lęki i są jednym z elementów walki z problemami emocjonalnymi.


          Charakterystyka bajek terapeutycznych
          •    Akcja bajek relaksacyjnych jest powolna, a ich bohaterowie zazwyczaj nie biorą czynnego udziału w konkretnych wydarzeniach, a jedynie stoją z boku i uważnie obserwują otoczenie. Opowiadania te zazwyczaj odwołują się do zmysłów oraz wyobraźni dziecka i opierają na wizualizacji wrażeń.
           
          •    Bajki wychowawcze i psychoterapeutyczne poruszają trudny dla dziecka  temat np. pierwszy dzień w przedszkolu, narodziny rodzeństwa, lęk przed ciemnością czy strach przed nieznajomymi. Akcja opowiadania toczy się w miejscu znajomym dziecku (w domu, przedszkolu, u lekarza itd.), a  bohater, z którym dziecko może się identyfikować ma takie same problemy. Historia zawsze kończy się happy endem.
           

          Listopad 2025 r.

          Wspomaganie dzieci w rozwijaniu zdolności odróżniania dobra od zła.

           

          Jak kierować się dobrem w sytuacjach codziennych? Jest to główny cel wychowania przedszkolnego, który jest wpisany do Podstawy programowej wychowania przedszkolnego. Jednym z powodów pogłębiającego się kryzysu wychowania rodzinnego jest dominacja dzieci trudnych wychowawczo o niskich umiejętnościach społecznych. Aby poprawić trudną sytuacje potrzebne są wielokierunkowe działania. Zaczynając od ładu społecznego oraz umów regulujących dobre relacje pomiędzy dziećmi i dorosłymi w placówce wychowawczej. 

           

          Ustanowienie dobrych obyczajów w przedszkolu

           

          W czasach narastającego kryzysu wychowania rodzinnego trzeba jasno określić umowy regulujące, co wolno, aczego nie wolno w przedszkolu. Wiele z nich jest zapisanych w statucie przedszkola w formie praw i obowiązków. Umowy te muszą być respektowane przez wszystkich (dzieci, pracowników przedszkola). To w jaki sposób zachowują się rodzice w dużej mierze zależy od kultury osobistej personelu przedszkola i dobrych obyczajów tam panujących. 

          • od sposobu traktowania przychodzących osób: z życzliwością - gotowością do pomocy czy formalnie z dystansem;
          • styl porozumiewania się dyrektora i pracowników przedszkola: roszczeniowy, dyrektywny, partnerski;
          • forma napisów informacyjnych kierowanych do rodziców i nauczycieli;

          Jeżeli przedszkole jest prowadzone z kulturą pedagogiczną, przychodzące tam osoby dostosowują się i zachowują tak jak trzeba. 

           

          Prawa i obowiązki jakie znajdują się w regulaminie przedszkola

           

          • jakie zachowania nie będą tolerowane;
          • obowiązujące umowy dotyczące przestrzegania czasu, w którym dzieci przychodzą do placówki ją opuszczają;
          • stosowanie ogólnie przyjętych form grzecznościowych, dbałość o porządek i czystość budynku oraz otoczenia;

          Te wymagania muszą być zrównoważone z prawami przysługującymi rodzicom oraz ich dzieciom w przedszkolu. Zapoznanie ze statutem przedszkola, Podstawą programową wychowania przedszkolnego pozwoli na dogłębne zapoznanie z regulaminem i specyfiką pracy przedszkola. 

           

          Baśnie pomagają dzieciom odróżniać dobro od zła

           

          Wspomaganie dzieci w odróżnieniu dobra od zła obowiązuje w przedszkolach od niedawna. W wychowaniu starszych przedszkolaków zadziwiająco dobre rezultaty przynosi autorska metoda "Baśnie sposobem pomagania dzieciom odróżnić dobro od zła". Została sprawdzona w badaniach naukowych dlatego jest rekomendowana w sześciolatkach w domu i przedszkolu. Baśnie zawsze dobrze służyły wychowaniu dzieci gdyż pomagały zrozumieć czym jest dobro, a czym zło w postępowaniu ludzi. W każdej baśni dobro jest nagradzane i wyraziste, a zło tępione. Zawsze po wysłuchaniu baśni trzeba koniecznie rozmawiać z dziećmi o przebiegu baśni.

           

           

          Październik 2025 r.

          Jak budować odporność emocjonalną u dzieci?

          W dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie odporność emocjonalna jest podstawą zdrowego rozwoju psychicznego i emocjonalnego naszych dzieci. To umiejętność radzenia sobie ze stresem, porażką oraz negatywnymi emocjami, która umożliwia adaptację do nowych sytuacji i powrót do równowagi po trudnych doświadczeniach. Jak zatem możemy wspierać nasze dzieci w budowaniu tej niezwykle ważnej cechy? Oto sprawdzone metody i techniki, które pomogą dzieciom stać się emocjonalnie odpornymi.

          Wzmocnienie poczucia własnej wartości

          Podstawą odporności emocjonalnej jest silne poczucie własnej wartości. Dzieci, które wierzą w siebie i swoje możliwości, są lepiej przygotowane do stawienia czoła wyzwaniom. Aby wzmocnić samoocenę dziecka, konieczne jest regularne podkreślanie jego mocnych stron i osiągnięć. Ważne jest, by chwalić nie tylko wyniki, ale także wysiłek i determinację.

          Nauczanie radzenia sobie z porażką

          Porażka jest nieodłączną częścią życia i nauki. Ucząc dzieci, że porażka to okazja do nauki i rozwoju, a nie powód do wstydu, kształtujemy ich odporność emocjonalną. Ważne jest, aby rozmawiać o własnych niepowodzeniach i pokazywać, jak można z nich wyciągnąć wnioski.

          Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów

          Dzieci, które potrafią samodzielnie rozwiązywać problemy, czują się bardziej kompetentne i pewne siebie. Ważne jest, aby nie rozwiązywać wszystkich problemów za dziecko, ale zachęcać je do szukania własnych rozwiązań. Można to robić poprzez zadawanie pytań, które skłonią dziecko do myślenia i eksplorowania różnych opcji.

          Wspieranie zdrowych relacji

          Odporność emocjonalna jest również kształtowana w kontekście relacji. Dzieci, które mają silne i zdrowe relacje z rodzicami, rówieśnikami oraz innymi ważnymi osobami w swoim życiu, są bardziej odporne emocjonalnie. Dlatego niezwykle ważne jest budowanie atmosfery otwartości, zaufania i wsparcia w rodzinie.

          Nauczanie technik radzenia sobie ze stresem

          Zarządzanie stresem to ważna umiejętność dla odporności emocjonalnej. Nauka technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie, medytacja czy ćwiczenia fizyczne, może pomóc dzieciom w radzeniu sobie ze stresem i negatywnymi emocjami. Uczenie dzieci, jak radzić sobie z trudnymi emocjami przez praktykowanie mindfulness, może również znacznie przyczynić się do ich odporności emocjonalnej. Ćwiczenia uważności uczą dzieci, jak być obecnym w chwili obecnej, akceptować swoje myśli i uczucia bez oceniania. Dodatkowo zachęcanie dzieci do wyrażania swoich uczuć przez sztukę, muzykę lub pisanie może stanowić ważne narzędzie w zarządzaniu stresem. Nie należy też zapominać o znaczeniu zdrowego snu i zbilansowanej diety, które są kluczowe dla utrzymania dobrej kondycji psychicznej i emocjonalnej.

          Odporność emocjonalna to fundament zdrowia psychicznego i szczęścia w życiu. Rozwijając u dzieci umiejętności takie jak radzenie sobie z porażką, rozwiązywanie problemów, zarządzanie stresem oraz budowanie zdrowych relacji, przygotowujemy je do życia pełnego wyzwań, ale też możliwości. Pamiętajmy, że każde dziecko jest inne i potrzebuje indywidualnego podejścia, ale zastosowanie powyższych strategii może stanowić solidną podstawę dla rozwoju odporności emocjonalnej u najmłodszych.

          Wrzesień 2025 r.

          ROZWÓJ 5-LATKA

          Piąty rok życia przynosi ugruntowanie nabytych wcześniej umiejętności. Dziecko doskonali sprawności, które pozwalają mu samodzielnie funkcjonować. Jest w stanie rozmawiać z rówieśnikami i dorosłymi, a także komunikować swoje emocje. Dziecko staje się gotowe do podjęcia nauki w szkole.

          Rozwój motoryczny (ruchowy)

          W tym wieku dziecko jest już gotowe, aby nauczyć się nowych sprawności: jazdy na łyżwach, nartach, pływania i tańca. Dziecko także jest w stanie jeździć na dwukołowym rowerku. Dodatkowym atutem jest zdolność powtarzania sekwencji ruchowych, co jest ważne ze względu na dalszy rozwój poznawczy i językowy. Dziecko bez trudu także wbiega po schodach krokiem naprzemiennym, skacze na jednej nodze i potrafi utrzymywać równowagę stojąc na jednej nodze z zamkniętymi oczami. 5-latek osiąga już pełną samoobsługę (odpinanie i zapinanie guzików, rozbieranie i ubieranie się, czynności higieniczne) i precyzyjne ruchy dłoni pozwalające na dokładne wycinanie, rysowanie i malowanie. W tym wieku zauważalne są też różnice płciowe dotyczące sprawności manualnych. Dziewczynki mają lepszą kontrolę nad mięśniami dystalnymi, czyli oddalonymi od centrum ciała, co wpływa np. na ładniejsze pismo. U chłopców natomiast przewaga jest widoczna w rzutach do celu oraz łapaniu piłki. Źródła tych różnic stanowią uwarunkowania mózgowe i hormonalne.

          Rozwój poznawczy

          Na tym etapie funkcje wzrokowe i słuchowe ulegają dalszemu usprawnianiu. 5-latek potrafi dobierać obrazki według wzorów tematycznych i atematycznych, kategoryzować, wykluczać element ze zbioru oraz uzupełniać szeregi. Pod koniec piątego roku życia dzieci rozwijają świadomość metajęzykową. W tym czasie przedszkolak może zacząć naukę języka obcego metodą komunikacyjną, pod warunkiem że opanował już język ojczysty. Dziecko potrafi już różnicować głoski w wyrazach, tworzyć przymiotniki, czasowniki oraz rymy.

          Rozwój mowy

          Na początku piątego roku życia system językowy dziecka jest już prawie ukształtowany. Dziecko potrafi już wymawiać wszystkie głoski z wyjątkiem [r], która pojawi się rok później. Przedszkolaki w tym okresie są w stanie opowiedzieć co działo się w czasie przeszłym, teraźniejszym i przyszłym. Potrafią budować spójne i poprawne gramatycznie zdania złożone nawet z 7 elementów. Mowa dziecka powinna być już całkiem zrozumiała dla otoczenia. Dziecko używa około 2000-3700 słów. Piąty rok życia to nadal wiek pytań – dlatego nadal należy udzielać dziecku wyczerpujących odpowiedzi. Pod koniec tego okresu dziecko potrafi już tworzyć wyrażenia przenośne i porównania.

          Rozwój zabawy

          5-latek jest już gotowy bawić się w gry z regułami. Rozumie sens ich przestrzegania i kolejność działań oraz osób w zabawie. Zabawy oparte na naśladowaniu stają się dłuższe i bogatsze w nowe sytuacje i słownictwo jakim dziecko operuje. Z 5-latkiem można grać w Piotrusia, warcaby, domino i proste gry planszowe typu Chińczyk. W zabawie widoczna jest silnie uwarunkowana różnica płciowa między chłopcami i dziewczynkami.

          Rozwój społeczny i emocjonalny

          Piąty rok życia to ostateczny czas na ukształtowanie się kompetencji społecznej, która potrzebna będzie, gdy dziecko rozpocznie naukę w szkole. Dziecko jest już gotowe do radzenia sobie z nowymi sytuacjami, zaczyna kontrolować swoje odpowiedzi i zastanawia się nad nimi. Coraz większego znaczenia nabiera dla niego grupa i opinie rówieśników na temat zachowania czy wyglądu. Stopniowo wyłącza się autorytet rodziców, a włączają autorytety zewnętrzne. Mimo to, dzięki wiedzy i obecności rodzica, nasza pociecha czuje się bezpiecznie w otaczającym świecie. W tym okresie zauważalne są też predyspozycje płciowe do pewnych zachowań. Chłopcy mają więcej energii, są czasem agresywni i nadpobudliwi. Dziewczynki natomiast są spokojniejsze i mniej konfliktowe. Dochodzi do dalszego rozwoju moralnego. Dziecko potrafi kontrolować wszystkie emocje i zachowania. Wie, czego oczekuje od niego otoczenie w danej sytuacji. Zaczyna używać form grzecznościowych typu: pan/i, proszę, dziękuję, przepraszam.

          W wyżej opisanych sytuacjach obserwujemy prawidłowy rozwój dziecka, który jest również kwestią indywidualną. Niektóre dzieci nabywają szybciej, a inne wolniej nowe umiejętności.