Publikacje
TYGRYSKI
Październik 2025r.
Jak budować odporność emocjonalną u dzieci?
W dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie odporność emocjonalna jest podstawą zdrowego rozwoju psychicznego i emocjonalnego naszych dzieci. To umiejętność radzenia sobie ze stresem, porażką oraz negatywnymi emocjami, która umożliwia adaptację do nowych sytuacji i powrót do równowagi po trudnych doświadczeniach. Jak zatem możemy wspierać nasze dzieci w budowaniu tej niezwykle ważnej cechy? Oto sprawdzone metody i techniki, które pomogą dzieciom stać się emocjonalnie odpornymi.
Wzmocnienie poczucia własnej wartości
Podstawą odporności emocjonalnej jest silne poczucie własnej wartości. Dzieci, które wierzą w siebie i swoje możliwości, są lepiej przygotowane do stawienia czoła wyzwaniom. Aby wzmocnić samoocenę dziecka, konieczne jest regularne podkreślanie jego mocnych stron i osiągnięć. Ważne jest, by chwalić nie tylko wyniki, ale także wysiłek i determinację.
Nauczanie radzenia sobie z porażką
Porażka jest nieodłączną częścią życia i nauki. Ucząc dzieci, że porażka to okazja do nauki i rozwoju, a nie powód do wstydu, kształtujemy ich odporność emocjonalną. Ważne jest, aby rozmawiać o własnych niepowodzeniach i pokazywać, jak można z nich wyciągnąć wnioski.
Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów
Dzieci, które potrafią samodzielnie rozwiązywać problemy, czują się bardziej kompetentne i pewne siebie. Ważne jest, aby nie rozwiązywać wszystkich problemów za dziecko, ale zachęcać je do szukania własnych rozwiązań. Można to robić poprzez zadawanie pytań, które skłonią dziecko do myślenia i eksplorowania różnych opcji.
Wspieranie zdrowych relacji
Odporność emocjonalna jest również kształtowana w kontekście relacji. Dzieci, które mają silne i zdrowe relacje z rodzicami, rówieśnikami oraz innymi ważnymi osobami w swoim życiu, są bardziej odporne emocjonalnie. Dlatego niezwykle ważne jest budowanie atmosfery otwartości, zaufania i wsparcia w rodzinie.
Nauczanie technik radzenia sobie ze stresem
Zarządzanie stresem to ważna umiejętność dla odporności emocjonalnej. Nauka technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie, medytacja czy ćwiczenia fizyczne, może pomóc dzieciom w radzeniu sobie ze stresem i negatywnymi emocjami. Uczenie dzieci, jak radzić sobie z trudnymi emocjami przez praktykowanie mindfulness, może również znacznie przyczynić się do ich odporności emocjonalnej. Ćwiczenia uważności uczą dzieci, jak być obecnym w chwili obecnej, akceptować swoje myśli i uczucia bez oceniania. Dodatkowo zachęcanie dzieci do wyrażania swoich uczuć przez sztukę, muzykę lub pisanie może stanowić ważne narzędzie w zarządzaniu stresem. Nie należy też zapominać o znaczeniu zdrowego snu i zbilansowanej diety, które są kluczowe dla utrzymania dobrej kondycji psychicznej i emocjonalnej.
Odporność emocjonalna to fundament zdrowia psychicznego i szczęścia w życiu. Rozwijając u dzieci umiejętności takie jak radzenie sobie z porażką, rozwiązywanie problemów, zarządzanie stresem oraz budowanie zdrowych relacji, przygotowujemy je do życia pełnego wyzwań, ale też możliwości. Pamiętajmy, że każde dziecko jest inne i potrzebuje indywidualnego podejścia, ale zastosowanie powyższych strategii może stanowić solidną podstawę dla rozwoju odporności emocjonalnej u najmłodszych.
Wrzesień 2025r.
ROZWÓJ 5-LATKA
Piąty rok życia przynosi ugruntowanie nabytych wcześniej umiejętności. Dziecko doskonali sprawności, które pozwalają mu samodzielnie funkcjonować. Jest w stanie rozmawiać z rówieśnikami i dorosłymi, a także komunikować swoje emocje. Dziecko staje się gotowe do podjęcia nauki w szkole.
Rozwój motoryczny (ruchowy)
W tym wieku dziecko jest już gotowe, aby nauczyć się nowych sprawności: jazdy na łyżwach, nartach, pływania i tańca. Dziecko także jest w stanie jeździć na dwukołowym rowerku. Dodatkowym atutem jest zdolność powtarzania sekwencji ruchowych, co jest ważne ze względu na dalszy rozwój poznawczy i językowy. Dziecko bez trudu także wbiega po schodach krokiem naprzemiennym, skacze na jednej nodze i potrafi utrzymywać równowagę stojąc na jednej nodze z zamkniętymi oczami. 5-latek osiąga już pełną samoobsługę (odpinanie i zapinanie guzików, rozbieranie i ubieranie się, czynności higieniczne) i precyzyjne ruchy dłoni pozwalające na dokładne wycinanie, rysowanie i malowanie. W tym wieku zauważalne są też różnice płciowe dotyczące sprawności manualnych. Dziewczynki mają lepszą kontrolę nad mięśniami dystalnymi, czyli oddalonymi od centrum ciała, co wpływa np. na ładniejsze pismo. U chłopców natomiast przewaga jest widoczna w rzutach do celu oraz łapaniu piłki. Źródła tych różnic stanowią uwarunkowania mózgowe i hormonalne.
Rozwój poznawczy
Na tym etapie funkcje wzrokowe i słuchowe ulegają dalszemu usprawnianiu. 5-latek potrafi dobierać obrazki według wzorów tematycznych i atematycznych, kategoryzować, wykluczać element ze zbioru oraz uzupełniać szeregi. Pod koniec piątego roku życia dzieci rozwijają świadomość metajęzykową. W tym czasie przedszkolak może zacząć naukę języka obcego metodą komunikacyjną, pod warunkiem że opanował już język ojczysty. Dziecko potrafi już różnicować głoski w wyrazach, tworzyć przymiotniki, czasowniki oraz rymy.
Rozwój mowy
Na początku piątego roku życia system językowy dziecka jest już prawie ukształtowany. Dziecko potrafi już wymawiać wszystkie głoski z wyjątkiem [r], która pojawi się rok później. Przedszkolaki w tym okresie są w stanie opowiedzieć co działo się w czasie przeszłym, teraźniejszym i przyszłym. Potrafią budować spójne i poprawne gramatycznie zdania złożone nawet z 7 elementów. Mowa dziecka powinna być już całkiem zrozumiała dla otoczenia. Dziecko używa około 2000-3700 słów. Piąty rok życia to nadal wiek pytań – dlatego nadal należy udzielać dziecku wyczerpujących odpowiedzi. Pod koniec tego okresu dziecko potrafi już tworzyć wyrażenia przenośne i porównania.
Rozwój zabawy
5-latek jest już gotowy bawić się w gry z regułami. Rozumie sens ich przestrzegania i kolejność działań oraz osób w zabawie. Zabawy oparte na naśladowaniu stają się dłuższe i bogatsze w nowe sytuacje i słownictwo jakim dziecko operuje. Z 5-latkiem można grać w Piotrusia, warcaby, domino i proste gry planszowe typu Chińczyk. W zabawie widoczna jest silnie uwarunkowana różnica płciowa między chłopcami i dziewczynkami.
Rozwój społeczny i emocjonalny
Piąty rok życia to ostateczny czas na ukształtowanie się kompetencji społecznej, która potrzebna będzie, gdy dziecko rozpocznie naukę w szkole. Dziecko jest już gotowe do radzenia sobie z nowymi sytuacjami, zaczyna kontrolować swoje odpowiedzi i zastanawia się nad nimi. Coraz większego znaczenia nabiera dla niego grupa i opinie rówieśników na temat zachowania czy wyglądu. Stopniowo wyłącza się autorytet rodziców, a włączają autorytety zewnętrzne. Mimo to, dzięki wiedzy i obecności rodzica, nasza pociecha czuje się bezpiecznie w otaczającym świecie. W tym okresie zauważalne są też predyspozycje płciowe do pewnych zachowań. Chłopcy mają więcej energii, są czasem agresywni i nadpobudliwi. Dziewczynki natomiast są spokojniejsze i mniej konfliktowe. Dochodzi do dalszego rozwoju moralnego. Dziecko potrafi kontrolować wszystkie emocje i zachowania. Wie, czego oczekuje od niego otoczenie w danej sytuacji. Zaczyna używać form grzecznościowych typu: pan/i, proszę, dziękuję, przepraszam.
W wyżej opisanych sytuacjach obserwujemy prawidłowy rozwój dziecka, który jest również kwestią indywidualną. Niektóre dzieci nabywają szybciej, a inne wolniej nowe umiejętności.