KWIECIEŃ 2025r.

 

"Wpływ aktywności ruchowej na rozwój dziecka w wieku przedszkolnym"

 

     Ruch jest takim przejawem życia, który towarzyszy człowiekowi od chwili narodzin. Jest czynnikiem kształtującym organizm człowieka i jego funkcje. Aktywność fizyczna jest szczególnie ważna u dzieci, które znajdują się w fazie intensywnego wzrostu, wzmacniania i doskonalenia. Występujący u dzieci, tzw. „głód ruchu” jest wyrazem podświadomej chęci zaspakajania tej potrzeby, zapewnienia niezbędnego czynnika stymulującego rozwój. Dlatego aktywność ta powinna być rozwijana już od najmłodszych lat. Ograniczenie aktywności ruchowej jest zdecydowanie niekorzystne, gdyż opóźnia rozwój dziecka.

 

Aktywność ruchowa pełni cztery ważne funkcje:

 

1. Funkcję stymulacyjną

· Poprzez ruch mięśnie wykonujące pracę zwiększają swój przekrój, objętość, siłę i sprężystość. Równocześnie następuje wzmocnienie, pogrubienie i wzrost elastyczności i wytrzymałości ścięgien oraz więzadeł.                                                                                        

· Ruch sprzyja mineralizacji kości zwiększając ich masę (gęstość) i zarazem twardość i sztywność.                                                                                                                                   

 · Wysiłek fizyczny mobilizuje układ krążeniowo  - naczyniowy. Występujące przy pracy mięśni większe zapotrzebowanie na transportowane przez krew środki odżywcze i tlen powoduje szybsze krążenie krwi i wzmożoną akcję serca, które wzmacnia się i rozbudowuje. · Ruch uaktywnia układ oddechowy, gdyż płuca muszą wykonać zwiększoną pracę. Oddech przy wysiłku staje się głębszy i szybszy. Dzięki temu wzrasta pojemność życiowa płuc, a także ilość przyswajanego tlenu - więcej go dociera do rozwijających się narządów.                · Aktywność fizyczna pobudza dojrzewanie układu nerwowego. Przyspiesza to rozwój motoryczności.                                                                                                                              

· Dzięki ruchowi dziecko poznaje otaczający je świat, wzbogaca swoje doświadczenia, kształtuje pamięć i uwagę. Rozwija swoją samodzielność. Zabawy i ćwiczenia w grupie uczą zachowań prospołecznych - dziecko podporządkowuje się obowiązującym normom i zasadom.

 

2. Funkcję adaptacyjną

· Przystosowanie organizmu dziecka do zmieniających się warunków życia: klimatu, temperatury, wilgotności, ciśnienia, warunków społecznych i materialnych, pracy, nauki, trudności dnia codziennego.                                                                                                          

· Przez ruch i ćwiczenia fizyczne dziecko może hartować organizm, czyli zwiększyć granicę tolerancji na bodźce czy czynniki ze strony środowiska: zimno, ciepło, wiatr, wilgotność powietrza, warunki pracy i nauki, a także odporność na czynniki psychiczne (stres) i społeczne.

 

3. Funkcję kompensacyjną (wyrównawczą) 

· Ruch, jako czynnik korzystny, prozdrowotny ma zrównoważyć bilans bodźców działających na młody organizm. Ma wyrównać niekorzystne działanie takich bodźców, jak np.: telewizja, komputer. Wpływając na ożywienie organizmu aktywność fizyczna ma przywrócić niezbędną dla prawidłowego rozwoju organizmu dziecka równowagę czynników korzystnych i szkodliwych.

 

4. Funkcję korekcyjną

· Działania korekcyjne stosuje się najczęściej u dzieci z wadami postawy, ale można je wykorzystywać u dzieci z otyłością, astmą czy niektórymi zaburzeniami układu krążenia. Funkcja korekcyjna jest wiec funkcją terapeutyczną i leczniczą.

 

Należy pamiętać, że aktywność ruchowa to ważny element:

 

· prawidłowego rozwoju organizmu, jego układów i narządów;                                                

· rozwijania funkcji i wydolności organizmu;                                                                             

 · tworzenia poprawnej postawy i budowy ciała;                                                                          

· przystosowanie do życia w otaczającym środowisku przyrodniczym i społecznym;                  

· zapobieganie chorobom;                                                                                                           

 · rozwoju psychicznego i społecznego;                                                                                       

· terapii wielu zaburzeń i chorób.

 

     Ruch sprzyja także rozwojowi umysłowemu oraz kształtowaniu woli i charakteru. Ruch trenuje nie tylko mięśnie, lecz również umysł i psychikę. Dostarcza doświadczeń przestrzeni, czasu, schematu własnego ciała, koordynacji wzrokowo - ruchowej, wyostrza zmysł wzroku i słuchu. Dzieci w ruchu poznają nowe przestrzenie i jej granice, nie tylko w rozumieniu otoczenia fizycznego, lecz także społecznego. Zespołowe gry i zabawy ruchowe uczą umiejętności społecznych: współdziałania w grupie, zdrowego współzawodnictwa, umiejętności radzenia sobie z sukcesem i porażką, rozwiązywania konfliktów, dokonywania wyboru i krytycznego patrzenia na siebie, podporządkowania celów jednostki - celom grupy. Ruch w sferze społeczno - wychowawczej kształtuje życzliwy stosunek do ludzi, przyczynia się do wzrostu zainteresowań oraz uczy konsekwencji w osiąganiu celów.

 

Dlaczego warto ćwiczyć i być aktywnym fizycznie?

 

Ruch sprawia, że dzieci mogą:

 

a) rozładować nadmierną energię;                                                                                              

b) dotlenić się - mózg stanowi tylko 2 % wagi ciała człowieka, ale potrzebuje ok. 25 % tlenu. Świeże powietrze poprawia znacznie koncentrację uwagi;                                                        

c) trenować zmysł równowagi - dzięki huśtaniu się, balansowaniu na murkach, chodzeniu po leżącej na ziemi linie, jeździe na rolkach, deskorolce, rowerze dzieci ćwiczą równowagę;        

d) ruch jest lekiem na bezsenność - umiarkowane ćwiczenia mogą zlikwidować kłopoty ze snem. To dobry lek na bezsenność i nocne niepokoje. Poprawa snu jest efektem psychicznego i fizjologicznego odprężenia po wysiłku. Dzieci nadpobudliwe, wrażliwe oraz nocne marki będą łatwiej zasypiały i spokojniej spały, jeżeli w ciągu dnia dostarczymy im okazji do intensywnego ruchu.                                                                                                                   

e) polepsza nastrój - ćwiczenia fizyczne poprawiają stan układu nerwowego i wpływają na układ hormonalny. Dlatego ruch polepsza nastrój i przepędza ponure myśli, pomaga uspokoić emocje, rozładowuje napięcie i stres, ułatwia relaks. Podczas wysiłku fizycznego w mózgu powstają endorfiny zwane hormonami szczęścia.                                                                        

f) rozwijać samodzielność, równowagę emocjonalną, hart psychiczny, odporność na stres, umiejętność psychicznej adaptacji do zmieniających się warunków, poczucie odpowiedzialności, zdyscyplinowanie i wytrwałość w pokonywaniu trudności.

 

     Ruch pozwala ponadto zapobiegać wielu chorobom, takim jak: wady postawy, nerwice, otyłość, niewydolność mięśniowa, cukrzyca itp. Aktywność fizyczna jest najlepszym antidotum na wiele dolegliwości związanych z cywilizacją. Wygodny tryb życia w komforcie cywilizacyjnym, stronienie od rekreacji ruchowej i sportu są najważniejszymi przyczynami nieprawidłowości rozwojowych, wad postawy, nerwic, otyłości, niewydolności mięśniowej, zaparć, cukrzycy, choroby nadciśnieniowej i wielu innych tzw. „chorób cywilizacyjnych”. Ortopedzi ostrzegają, że wśród najmłodszych coraz częściej występują wady postawy: skrzywienie kręgosłupa, koślawe kolana i płaskostopie. Dzieci potrzebują więcej ruchu. Jest on naturalną potrzebą człowieka, która została stłumiona przez złe nawyki cywilizacyjne. Dzieci coraz więcej czasu spędzają przed telewizorem czy komputerem. Każde dziecko musi mieć czas i okazję by biegać, skakać, grać w piłkę, wędrować po lesie, pływać, wspinać się.

 

Co robić, aby pomóc dzieciom, które unikają aktywności ruchowej?

 

· Przede wszystkim należy stwarzać okazje do ruchu i razem z dzieckiem bawić się.               

· Trzeba szukać takich form aktywności, które sprawiają dziecku zadowolenie i radość.          

· Podczas wspólnych zabaw należy dzieci motywować, zachęcać poprzez przekonywanie i chwalenie za najdrobniejszy sukces.                                                                                           

 · Nigdy nie wolno zmuszać dziecka do aktywności fizycznej, natomiast warto znaleźć wśród rówieśników dziecko z takimi samymi możliwościami ruchowymi i w trakcie wspólnych  zabaw (ćwiczeń) chwalić za podejmowane próby. Dzięki temu wzrośnie samoocena dziecka a z czasem i satysfakcja z pokonywania własnej słabości.    

 

Wskazówki dla rodziców:

· bądź dla dziecka przykładem - sam/sama podejmuj aktywność fizyczną;                               

 · planuj i organizuj aktywność ruchową wspólnie z dzieckiem;                                                 

· stwórz dziecku warunki do podejmowania aktywności fizycznej;                                           

· pozwól dziecku na samodzielny wybór rodzaju aktywności;                                                   

· rozmawiaj, dowiedz się dlaczego dziecko lubi bądź nie lubi uprawiać sportu;                        

· chwal za podejmowanie aktywności ruchowej;                                                                       

· doceniaj wysiłek dziecka, motywuj go do podejmowania dalszych aktywności ruchowych.

 

     Aktywność fizyczna ma bardzo pozytywny i duży wpływ na zdrowy i prawidłowy rozwój każdego człowieka. Zwłaszcza dzieci, których potrzeby ruchowe są wielkie (średnio 5 godzin dziennie), powinny wykorzystywać każdą okazję na uprawianie aktywności ruchowej jak i aktywny odpoczynek. Ważne jest by przede wszystkim dorośli dawali dzieciom dobry przykład dbania o swoje ciało i zdrowie oraz sprawność fizyczną i psychiczną. Uczmy je prawidłowych nawyków i wzorców ruchowych. Pomóżmy im poznawać możliwości ludzkiego ciała i odkrywać tajemnice skryte w ich małych organizmach.

 

MARZEC 2025r. 

 

JAK POMÓC DZIECKU WYRAŻAĆ ZŁOŚĆ?

Rodzice, dbając o prawidłowy rozwój emocjonalny swoich dzieci, zdają sobie sprawę jak ważne jest akceptowanie i przyzwalanie na wyrażanie wszystkich doświadczanych przez dziecko uczuć. Problem pojawia się, gdy rodzic konfrontuje się z przeżywaną przez dziecko złością. Zastanawia się wówczas, czy może pozwolić na to, aby maluch w napadzie furii niszczył swoje zabawki, bił rodzeństwo, wyrywał zabawki czy pokładał się z krzykiem na podłodze? Pamiętajmy, że przyzwolenie na odczuwanie i wyrażanie złości, nie oznacza naszej akceptacji zachowań  pod jej wpływem.

Naszą rolą jest nauczenie malucha, jak w sposób akceptowalny społecznie może poradzić sobie z własną złością i frustracją.

Złość jest emocją, potrzebną w życiu jak każda inna i ma swoją specyficzną rolę. Pozwala nam na stawianie granic innym osobom, wyzwala w nas siłę i energię do działania, gdy chcemy coś w życiu zmienić. Informuje nas, gdy zagrożone jest nasze bezpieczeństwo, szacunek do samego siebie i potrzebę obrony własnej przestrzeni.

Dzieciom łatwiej jest radzić sobie konstruktywnie ze złością i agresją, jeśli potrafią sobie uświadomić własne uczucia i mają możliwość wyrażenia ich na zewnątrz.

Jak pomóc dziecku wyrażać złość:                        

• domagaj się, aby dziecko mówiło o tym co czuje. Często maluchy reagują agresją, ponieważ nie potrafią wyrazić słowami swojej złości. Możemy modelować takie wypowiedzi dziecka, odzwierciedlając jego emocje słowami: „Rozumiem, że się jesteś zły. Złościsz się, bo nie chcę Ci kupić tej zabawki. Nie krzycz, możesz mi o tym powiedzieć”.
• mów dziecku o własnych uczuciach, np: „Jestem zły, ponieważ…” albo: „Boję się gdyż…”. Dzięki temu dziecko zrozumie, że należy rozmawiać o uczuciach i o tym, co je powoduje.
• rozmawiaj z dzieckiem o tym co się z nim działo, gdy atak złości minie i maluch będzie całkowicie spokojny.
• wyjaśniaj, jak poprzez pewne zachowania można skrzywdzić drugiego człowieka. Opisz czego nie wolno robić, jakie ma to skutki.
• rozmawiaj z dzieckiem na temat złości, sytuacji które ją wzbudzają i alternatywnych sposobów na poradzenie sobie z nią, np: „Co możesz zrobić, kiedy ogarnie cię złość?”, „Czy jest jakieś miejsce, w którym często ogarniają cię nieprzyjemne uczucia?”
• pamiętaj, że dziecko od rodzica uczy się różnych zachowań - także sposobów przeżywania emocji. Jeśli dziecko widzi jak w złości krzyczysz, trzaskasz drzwiami, rzucasz gazetą, itp. bądź pewien, że będzie cię naśladować, dając sobie prawo do podobnego postępowania. Bądź pozytywnym przykładem dla dziecka, jak może radzić sobie ze złością
• baw się z dzieckiem w „Kiedy jestem zły”. Usiądźcie na podłodze, niech każdy z was po kolei pokaże co robi, kiedy jest zły
• zaproponuj dziecku namalowanie uczucia, które je ogarnia gdy traci nad sobą panowanie. Zachęć je, aby w trakcie pracy opowiedziało o tym co przeżywa
• narysuj wspólnie z dzieckiem, różne zachowania ludzi, gdy czują złość (każde na oddzielnej kartce), np. skaczą, krzyczą, niszczą rzeczy, biegają, mówią o tym, idą pojeździć na rowerze. Im więcej wygenerujecie pomysłów, tym lepiej. Następnie podzielcie z dzieckiem rysunki, na te przedstawiające sposoby które kogoś krzywdzą, sprawiają komuś przykrość i na te, które tego nie czynią
• pozwól dziecku na napady złości, ale niech je okazuje tylko w specjalnie do tego przeznaczonym miejscu. Stwórz w mieszkaniu miejsce, tzw. „kącik złości”, w którym dziecko będzie mogło wyładować swoją złość. Możesz umieścić tam gazety, które może pognieść lub porwać, plastelinę do ugniatania, poduszkę, którą może uderzyć, plastikową osłonę z bąbelkami powietrza. Za każdym razem, gdy czujesz że zbliża się napad złości, zaprowadź dziecka do kącika
• chwal i nagradzaj dziecko za każdym razem, gdy uda mu się w inny sposób niż poprzez agresywne zachowanie, rozwiązać problem
• czytaj dziecku bajki, których bohaterami są postacie zmagające się z uczuciem złości i znajdujące sposoby na radzenie sobie z nią. Takimi książkami są np: „Smok Lubomił i tajemnice złości” autorstwa Wojciecha Kołyszko lub  „Po co się złościć?” Elżbiety Zubrzyckiej. Możesz sam opowiadać historyjki, w których brakuje zakończenia - dziecko ma wówczas szansę samodzielnego wymyślenia, jak bohater bajki sobie poradził, nie krzywdząc nikogo

 

STYCZEŃ 2025r.

 

                                                 Wpływ głośnego czytania na rozwój dziecka

 

Regularne czytanie książek wspiera rozwój emocjonalny, poznawczy oraz społeczny maluchów i starszych dzieci. Ci, którzy od najmłodszych lat obcują z literaturą, mają większe zasoby słownictwa, rozwinięte umiejętności komunikacyjne i są bardziej kreatywni.

 

Zalety czytania książek

 

• Rozwijają język i słownictwo

Książki są źródłem nowych słów i pojęć, z którymi dziecko mogłoby się nie zetknąć w codziennym życiu. Nowe pojęcia i wyrażenia pomagają wzbogacić słownictwo dziecka, co przekłada się na lepszą komunikację i zdolność do wyrażania swoich myśli oraz uczuć. W książkach znajdują się słowa i struktury gramatyczne, które są dla dziecka źródłem inspiracji językowej, a ich regularne przyswajanie znacznie wpływa na rozwój kompetencji językowych.

• Rozwijają krytyczne myślenie

Czytanie wspomaga rozwój zdolności poznawczych i logicznego myślenia dziecka. Historie zawarte w książkach uczą myślenia przyczynowo-skutkowego, rozwijają umiejętność rozumienia związków między zdarzeniami oraz kształtują umiejętności analityczne. Książki, szczególnie te, które przedstawiają różnorodne wydarzenia, pomagają dzieciom lepiej zrozumieć, jak działa świat, i rozwijają zdolność do samodzielnego rozwiązywania problemów.

• Pobudzają fantazję i wyobraźnię

Książki umożliwiają dziecku tworzenie w wyobraźni własnych obrazów i światów, co wzmacnia jego zdolności twórcze. Dzięki literaturze, dzieci mogą „podróżować” w odległe miejsca, poznawać różnorodne kultury oraz wyobrażać sobie postacie o niezwykłych cechach i mocach. Pobudzanie wyobraźni przez literaturę sprzyja kreatywności, która jest kluczowym elementem rozwoju osobowości dziecka.

• Pomagają zdobywać nową wiedzę

Książki są skarbnicą informacji, które pomagają dziecku poznawać świat. Mogą dotyczyć różnorodnych dziedzin – od przyrody, przez historię, po technologię – i w ten sposób ułatwiają zdobywanie wiedzy na temat otaczającej rzeczywistości. Ilustracje zawarte w książkach wspierają wyobrażenie sobie dalekich miejsc czy nieznanych zwierząt, co wzbogaca wiedzę dziecka o świecie i poszerza jego horyzonty.

• Rozwijają empatię

Literatura, zwłaszcza bajki i opowiadania, pozwalają dziecku wczuć się w emocje i przeżycia innych ludzi. Poprzez utożsamianie się z bohaterami i ich historiami, dziecko uczy się rozumienia i współodczuwania emocji innych osób, co jest kluczowe dla rozwijania umiejętności społecznych i budowania zdrowych relacji z innymi.

• Uczą etyki

Książki zawierające przesłania moralne mogą wspierać dziecko w nauce wartości i norm społecznych. W wielu historiach znajdziemy bohaterów, którzy podejmują decyzje i działania na podstawie określonych wartości, takich jak uczciwość, odwaga czy lojalność. Dzięki literaturze, dziecko może zrozumieć, co oznacza być „dobrym” człowiekiem i jak ważne jest przestrzeganie zasad moralnych.

• Pomagają zrozumieć siebie

Czytanie pozwala dziecku lepiej zrozumieć swoje emocje, co jest nieocenione dla jego rozwoju emocjonalnego. Kiedy dziecko utożsamia się z bohaterami, zaczyna dostrzegać, że inni ludzie mogą mieć podobne uczucia i doświadczenia, co sprzyja budowaniu jego samoświadomości oraz refleksji nad własnym zachowaniem.

 

Wpływ czytania na aktywizację 5 obszarów kompetencyjnych: komunikacji, odpoczynku, inteligencji emocjonalnej, koncentracji i emocji.

1. Komunikacja: Czytanie poszerza doświadczenia językowe dziecka, rozwija słownictwo, uczy wyrażania myśli, wyrażania własnego zdania, werbalizowania uczuć i potrzeb. Przeczytane w książkach historie uczą dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych, odnajdywania zależności i wyciągania własnych wniosków. Kształtuje umiejętność samodzielnego myślenia, co jest ważne  w odniesieniu do właściwego funkcjonowania społecznego.

2. Odpoczynek: Czytanie książek to jeden z najlepszych sposobów relaksu – pozwala wyciszyć się, odpocząć od nadmiaru stymulacji i wrażeń, daje potrzebną współczesnym dzieciom ciszę, zwłaszcza po zbyt długim oglądaniu telewizji czy graniu na komputerze.

3. Inteligencja emocjonalna: Samodzielne czytanie wymaga od dziecka podjęcia wysiłku oraz wytrwania w nim do osiągnięcia celu, czyli przeczytania do końca. Wyrabia w dziecku cierpliwość i umiejętność oczekiwania na nagrodę odroczoną w czasie. Realizowanie przez dzieci zadań z tzw. Odroczonym efektem wpływa pozytywnie na rozwój ich inteligencji emocjonalnej, niezbędnej do właściwego funkcjonowania psychicznego.

4. Koncentracja: Umożliwia skupienie się na wykonywanym zadaniu, doprowadzenia działań do końca. We współczesnym świecie coraz więcej dzieci ma trudności z koncentracją uwagi, co wynika z nadmiernej liczby docierających do  nas bodźców.  Rodzice powinni wspierać dziecko we wszystkich aktywnościach, które pomagają wydłużyć czas koncentracji uwagi. Jedną z takich aktywności jest właśnie nauka czytania.

5. Emocje: Czytanie pomaga w poznawaniu sytuacji, z którymi dziecko się zetknęło, posłużyć za temat do rozmowy o trudnych emocjach. Bajki terapeutyczne polecane SA jako forma wsparcia emocjonalnego dziecka. Czytanie uczy empatii i wrażliwości.

• Traktujmy czytanie dziecku lub z dzieckiem jako rodzaj zabawy, wartościowej rozrywki
• Wzmacniajmy każdą sytuację, kiedy dziecko wykazuje zainteresowanie książką – ogląda okładkę, ilustracje. Okazujmy zainteresowanie, rozmawiajmy z dzieckiem o tym,
• Nie traktujmy czytania jako KARY!

 

 

 

 

GRUDZIEŃ 2024r.

Stymulująca rola bajki w rozwoju dziecka.

Czytanie to fantastyczny sposób na wspólne spędzenie czasu. Ale nie tylko.

Bajki dla dzieci to także doskonałe narzędzie stymulujące dziecięcy rozwój. Odzwierciedlają sposób myślenia i odczuwania przez co skutecznie wpływają na podświadomość malucha.

 

Baśnie i bajki przekazują dzieciom najważniejsze prawdy o życiu, w sposób ciekawy i skuteczny.

 Poprzez bajki i baśnie dzieci się uczą dokonywania wyboru i utrwalają dobre postawy.
Działają one na wyobraźnie i na serce dziecka, są ciekawe.

 Podczas opowiadania towarzyszy atmosfera bliskości i intymności, nadawca – odbiorca np. dziecko– matka (przed snem), nauczyciel - dziecko. Uczą życiowych ról.

Bajka dostarcza wzorców, ukazuje świat fantastyczny, w którym postacie bohaterów i ich losy maja charakter symboli i nie liczą się z prawami rządzącymi w świecie realnym. Są dzięki temu bardziej wyraziste, dostępne i piękne. Odpowiadają dziecięcemu ujmowaniu świata.

 Bajka nie przeszkadza rozwojowi realnej wiedzy dziecka o rzeczywistym świecie wręcz przeciwnie - przez kontrast pozwala, lepiej go zrozumieć i podporządkować zdobyte doświadczenie. Dziecko dzięki bajkom uczy się ujmować myślowo (wyobrażeniowo) całość życiowych zdarzeń, zdawać sobie sprawę z ich przebiegu, wiązać w myśl poszczególne fakty i podporządkować je „głównej myśli przewodniej”. Zatem bajka pobudzając fantazje i wyobraźnie, kształci mechanizmy wyobrażeniowe i rozszerza zakres jego doświadczeń.

Bajka pozwala chronić osobowość dziecka, daje możliwość gromadzenia siły do opanowania problemów życiowych i przeżyć wewnętrznych.

Po co dziecku bajki?

Rola bajek w świecie dziecka jest nie do przecenienia. Sami z dzieciństwa pamiętamy jak godzinami uwielbialiśmy słuchać snujących się opowieści o pięknych księżniczkach, dzielnych rycerzach, przygodach małych odważnych zwierzaków.

. Po co zatem dzieciom bajki? Powodów jest naprawdę wiele:

• rozładowują napięcie emocjonalne,
• wzbogacają doświadczenia dziecka,
• pobudzają wyobraźnię,
• pokazują sposoby rozwiązywania problemów,
• uczą radzenia sobie z trudnymi uczuciami,
• poszerzają świadomość dziecka
• dostarczają ważnych  wzorców osobowych,
• przedstawiają dziecku różne wzorce zachowań,
• pozwalają maluchowi zrozumieć, że ma wpływ na pewne sytuacje i może kontrolować swoje zachowania,
• uczą dziecko samodzielności i budują w nim poczucie własnej wartości

Z bajek można skutecznie korzystać w terapii, w nauczaniu i wychowaniu

Bajki terapeutyczne – co to takiego?

Dziecięcy świat nie jest pozbawiony trudnych sytuacji i problemów. Coś co dla nas dorosłych jest oczywiste i łatwe, dla małego człowieka może stanowić przeszkodę nie do pokonania. Dziecko dopiero uczy się rozpoznawania, nazywania i radzenia sobie z emocjami. Bajki pozwalają mu na utożsamienie się z bohaterami, zrozumienie swoich uczuć oraz ewentualnych lęków, a także dają nadzieję na rozwiązanie problemów. Widząc, że inni też mają podobne kłopoty i potrafią sobie z nimi radzić dziecko zyskuje wiarę we własne możliwości.

Bajka terapeutyczna adresowana jest głównie do dzieci (od 4-9 lat) ma na celu uspokojenie dziecka, zredukowanie problemów emocjonalnych i wspieranie rozwoju osobowego dziecka.

 Dzięki bajkom tajemnicze lęki dręczące dziecko tracą swoja moc, staja się zwykłymi sytuacjami, w których dziecko potrafi dobrze działać.
 

Bajki terapeutyczne dzielimy na trzy grupy:

• relaksacyjne – mają na celu wyciszenie i uspokojenie dziecka,
• wychowawcze – ich zadaniem jest kształtowanie właściwych zachowań dziecka,
• psychoterapeutyczne – redukują dziecięce lęki i są jednym z elementów walki z problemami emocjonalnymi.

Charakterystyka bajek terapeutycznych

• Akcja bajek relaksacyjnych jest powolna, a ich bohaterowie zazwyczaj nie biorą czynnego udziału w konkretnych wydarzeniach, a jedynie stoją z boku i uważnie obserwują otoczenie. Opowiadania te zazwyczaj odwołują się do zmysłów oraz wyobraźni dziecka i opierają na wizualizacji wrażeń.

 

• Bajki wychowawcze i psychoterapeutyczne poruszają trudny dla dziecka  temat np. pierwszy dzień w przedszkolu, narodziny rodzeństwa, lęk przed ciemnością czy strach przed nieznajomymi. Akcja opowiadania toczy się w miejscu znajomym dziecku (w domu, przedszkolu, u lekarza itd.), a  bohater, z którym dziecko może się identyfikować ma takie same problemy. Historia zawsze kończy się happy endem.

 

Jak stosować bajki terapeutyczne?

• Ogromną zaletą bajek terapeutycznych jest to, że można je wykorzystywać także profilaktycznie, aby oswoić malucha z sytuacją np. pierwszą wizytą u stomatologa
• 
  Bajki należy czytać z zaangażowaniem i bez pośpiechu tak, aby bajka trafiła do dziecka. Jeśli maluch podpytuje, komentuje lub prosi o powtórzenie jakiegoś fragmentu to znaczy, że aktywnie przetwarza treść opowiadania.

 

• Aby wzmocnić działanie bajki warto zaproponować dziecku by wykonało ilustrację do opowiadania oraz porozmawiać z nim o tym jaki fragment bajki najbardziej mu się podobał i który bohater wzbudził sympatię. Oczywiście nic na siłę. Jeśli treść bajki będzie dla dziecka ważna, sam będzie powracał do niej w rozmowach i w zabawach.

 

PAŹDZIERNIK  2024r.

Jak mądrze chwalić dziecko?

Tak, żeby dać mu sygnał, że nas obchodzi.

Trzeba chwalić dzieci. To je wzmacnia i buduje ich wysoką samoocenę, a co za tym idzie – pewność siebie, która z kolei jest drogą do samorealizacji.

Zasady prawidłowej pochwały:

1. Musi być wartościowa i motywować malca. Powtarzana często wpływa na dziecko korzystnie, pobudza do działania, jest budująca.

2. Jest konkretna. Dziecko musi wiedzieć za co je chwalimy i co doceniamy. Dlatego najlepiej, gdyby pochwała dotyczyła jego zachowania. Przykład? Zamiast powiedzieć: Super powiedzmy: Fantastyczny obrazek. Doskonale dobrałeś kolory i nie wyjechałeś za linie. Brawo.

3. Chwal malca od razu po wykonaniu zadania. Dziecko potrzebuje informacji zwrotnej.

 

4. Nie kłam. Jeżeli uważasz, że dziecko mogłoby lepiej namalować domek, pomiń ten element. Powiedz, że najbardziej podoba cię się krowa na łące lub niebo. Wybierz te elementy, które rzeczywiście cię zachwyciły.

5. W nawiązaniu do poprzedniego punktu – pochwałą musi być w całości pozytywna. Dlatego nie mów: Piękne niebo, jednak nad domkiem mógłbyś jeszcze popracować. Zamiast tego pochwal tylko niebo.

6. Nie próbuj pod przykrywką pochwały przemycać krytyki. Unikaj więc sformułowania: No proszę, jednak potrafisz malować nie wychodząc za linie.

7. Postaraj się konstruować pochwałę w taki sposób, by składała się z trzech części: opisu sytuacji (namalowałeś obrazek), opisu uczuć (bardzo mi się podoba niebo) i podsumowania (jestem z ciebie dumna i ty również powinieneś być z siebie dumny).

8. Skup się na dziecku. Nawet jeżeli przychodzi pokazać ci obrazek, a właśnie jesteś w trakcie gotowania obiadu – przestań.

 

9. Niech pochwała będzie proporcjonalna do wieku i umiejętności malca.

10. Pamiętaj, by doceniać nie tylko efekt końcowy, ale również pracę, jaką dziecko włożyło w jego osiągnięcie.
11. Doceń siebie. Jeśli umiesz przyjmować pochwały i dobrze czujesz się sama ze sobą, z pewnością będziesz potrafiła umiejętniej pochwalić wysiłki swojego malca.

 

Dobra pochwała to pochwała opisowa i składa się z trzech części:

• Dorosły z uznaniem, ale nie do przesady, opisuje to, co widzi.
• Następnie opisuje to, co w związku z tym czuje.
• Na koniec podsumowuje to jednym zdaniem.

Możemy zaobserwować pozytywne skutki mówienia konstruktywnych pochwał. Zaliczamy do nich:

• Zwiększającą się samoocenę.
• Zwiększającą się motywację do osiągnięć.
• Zwiększającą się świadomość własnej skuteczności.
•  Poprawiającą się relację między dorosłym a dzieckiem.
• Umacniającą się więź między dorosłym a dzieckiem.

Starajmy się unikać:

Nareszcie nauczyłeś się jeździć na rowerze!

Zjadłeś ładnie obiad, ale Twoja siostra była od ciebie lepsza.

Dobrze, że dostałeś dobrą ocenę, ale stać cię na więcej.

Miło, że dostałaś tą rolę w przedstawieniu, ale Kasia gra główną bohaterkę.

Myślałam, że już nigdy się nie nauczysz tabliczki mnożenia.

W końcu zaliczyłaś ten egzamin.

 

Badania pokazują jednoznacznie, że moc konstruktywnej pochwały jest jeszcze szersza - zachęca dziecko do powtarzania zachowań, które zostały docenione.

Warto mądrze korzystać z pełnego mocy narzędzia jakim jest mądra pochwała. To da naszym dzieciom poczucie, że mogą sięgać po więcej, jeśli tylko będą miały na to ochotę.

 

 

WRZESIEŃ 2024r.

 

Model umiejętności 5 –latka

 

Aby osiągnąć cele wychowania przedszkolnego, należy wspomagać rozwój, wychowywać i kształcić dzieci w następujących obszarach:

 

1. Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych.

1) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych w domu, w przedszkolu;
 

2) przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać w zabawach i w sytuacjach zadaniowych);
 

3) w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;
 

4) wie, że nie należy chwalić się bogactwem i nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach;
 

5) umie się przedstawić: podaje swoje imię, nazwisko i adres zamieszkania;

 

2. Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych.

Wdrażanie dzieci do utrzymywaniu ładu i porządku.

1) umie poprawnie umyć ręce i buzię i wytrzeć oraz umyć zęby;
 

2) właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu;
 

3) samodzielnie korzysta z toalety;
 

4) samodzielnie ubiera się i rozbiera, dba o osobiste rzeczy;
 

5) utrzymuje porządek w swoim otoczeniu.

 

3. Wspomaganie rozwoju mowy dzieci.

1) zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym;

 

2) uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje wypowiedzi;
 

3) w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach.

 

4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.

1) przewiduje, w miarę swoich możliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach:

 

2) grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje) i próbuje formułować uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne;

 

3) stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć.

 

5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.

1) dba o swoje zdrowie; zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia;
 

2) dostrzega związek pomiędzy chorobą a leczeniem, poddaje się leczeniu, np. wie, że przyjmowanie lekarstw i zastrzyki są konieczne;
 

3) jest sprawne fizycznie lub jest sprawne w miarę swoich możliwości;
 

4) uczestniczy w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej.

 

6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.

1) wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia i gdzie można otrzymać pomoc, umie o nią poprosić;
 

2) orientuje się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu;
 

3) zna zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin oraz zwierząt i unika ich;
 

4) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw;
 

5) próbuje samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu; ma rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie.

 

7. Wychowanie przez sztukę – dziecko widzem i aktorem.

1) wie, jak należy się zachować na uroczystościach, np. na koncercie, festynie, przedstawieniu, w teatrze, w kinie;
2) odgrywa role w zabawach parateatralnych, posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem; umie posługiwać się rekwizytami (np. maską).

 

8. Wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec.

1) śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu;
 

2) dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyraża je, pląsając lub tańcząc;
 

3) tworzy muzykę, korzystając z instrumentów perkusyjnych (oraz innych
przedmiotów), a także improwizuje ją ruchem;
 

4) w skupieniu słucha muzyki, w tym także muzyki poważnej.

 

9. Wychowanie przez sztukę – różne formy plastyczne.

1) przejawia, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami, tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu

2) umie wypowiadać się w różnych technikach plastycznych i przy użyciu
elementarnych środków wyrazu (takich jak kształt i barwa) w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych;
 

3) wykazuje zainteresowanie malarstwem, rzeźbą.

 

10.Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych.

1) wznosi konstrukcje z klocków i tworzy kompozycje z różnorodnych materiałów;

2) interesuje się urządzeniami technicznymi (np. używanymi w gospodarstwie domowym), próbuje rozumieć, jak one działają, i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich.

 

11. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń.

1) rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku; podejmuje rozsądne decyzje i nie nara?a się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody;
 

2) wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji, np. że będzie padał deszcz, śnieg, wiał wiatr; stosuje się do podawanych informacji w miarę swoich możliwości.

 

12.Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt.

1) wymienia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych, np. na polu, na łące, w lesie;
 

2) wie, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt i wzrostu roślin;
 

3) potrafi wymienić zmiany zachodzące w życiu roślin i zwierząt w kolejnych porach roku;

 

13.Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.

1) liczy obiekty i rozróżnia błędne liczenie od poprawnego;
 

2) wyznacza wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach
lub na innych zbiorach zastępczych;
 

3) ustala równoliczność dwóch zbiorów, a także posługuje się liczebnikami
porządkowymi;
 

4) rozróżnia stronę lewą i prawą;
 

5) wie, na czym polega pomiar długości, i zna proste sposoby mierzenia: krokami, stopa za stopą;

 

6) zna stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku.

 

14.Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania.

1) potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki;
 

2) potrafi uważnie patrzeć;
 

3) interesuje się czytaniem i pisaniem;

 

4) słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami;
 

5) układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej;
 

15.Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.

1) wymienia imiona i nazwiska osób bliskich;
 

2) zna nazwę miejscowości, w której mieszka, zna ważniejsze instytucje;
 

3) wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a stolicą Polski jest Warszawa;
 

4) nazywa godło i flagę państwową, zna polski hymn i wie, że Polska należy do Unii Europejskiej;
 

5) wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa.